Vanaf 1 januari 2020 geldt de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz). Deze wet vervangt de Wet bijzondere opnemingen psychiatrische ziekenhuizen (Wet Bopz). De Wvggz regelt de rechten en plichten van mensen die psychische zorg nodig hebben, maar dat niet willen.
De nieuwe wet geeft meer mogelijkheden om mee te praten over het aanbod van benodigde zorg. Voor de persoon zelf, maar ook voor familie en naasten. De nieuwe wet is erop gericht zoveel mogelijk zorg op vrijwillige basis te verlenen. Alleen als het echt niet anders kan, wordt de mogelijkheid tot verplichte zorg onderzocht. Die zorg wordt thuis of in een zorginstelling geboden.
Op deze paginavindt u meer informatie over de nieuwe wet.
Het Advies - en Meldpunt OGGZ
Maakt u zich zorgen over iemand en wilt u een melding maken?
Dan kunt u bellen naar: (020) 5555 555
Het meldpunt is 24 uur per dag voor iedereen bereikbaar. U kunt niet anoniem bellen, maar wel anoniem een melding doen. Uw naam is dan geheim voor de persoon over wie u belt.
Inwoners van Amsterdam en de regiogemeenten Uithoorn, Ouderkerk aan de Amstel, Diemen, Duivendrecht, Aalsmeer en Amstelveen kunnen sinds 1 januari terecht bij het Advies – en Meldpunt Openbare Geestelijke Gezondheidszorg (OGGZ) van de GGD als zij zich zorgen maken over iemand. Bijvoorbeeld als iemand hulp nodig heeft, maar deze nog niet krijgt.
Wat gebeurt er met mijn melding?
De GGD neemt diezelfde dag contact op met u en de persoon waar de melding over gaat. De GGD onderzoekt of er zorg nodig is. Als blijkt dat de persoon zorg nodig heeft, doet de GGD een zorgaanbod. De GGD werkt hierbij samen met politie, maatschappelijk werk, het zorgnetwerk in de wijk en ggz- instellingen. De GGD streeft er naar op vrijwillige basis zorg voor iemand te regelen. Wanneer dit niet lukt onderzoekt de GGD de mogelijkheid tot verplichte zorg. Dit gebeurt met een verkennend onderzoek.
Bij de Landelijke Stichting Familievertrouwenspersonen kunt u terecht voor vragen of ondersteuning. Hierbij kunt u denken aan:
- Algemene informatie over de Wvggz
- Algemene informatie en advies hoe u als naaste om kunt gaan met de situatie waarin mogelijk verplichte behandeling moet worden ingezet
- Ondersteuning bij uw inbreng in een plan van aanpak van de patiënt
- Ondersteuning bij het formuleren van uw visie op het zorgplan
- Informatie over mogelijke klachtenprocedures en ondersteuning daarbij
Familievertrouwenspersoon: Kathelijne Groffen, 06-11261938 ofk.groffen@familievertrouwenspersonen.nl
Een verkennend onderzoek
In het verkennend onderzoek maakt een psychiatrisch geschoolde medewerker een afweging of de persoon zichzelf of anderen in een onveilige situatie brengt als gevolg van een psychisch probleem. Als dit het geval is dan vraagt de GGD de officier van justitie om te overleggen met een geneesheerdirecteur, die werkzaam is bij een ggz-instelling. Zij overleggen over de mogelijkheid om verplichte zorg in te zetten. Dit mag alleen als het niet anders kan. De rechter beslist uiteindelijk of er verplichte zorg wordt ingezet. Dit besluit van de rechter heet een zorgmachtiging.
Wat is een zorgmachtiging?
Een zorgmachtiging is een beslissing van de rechter waarin staat welke verplichte zorg gegeven mag worden. De rechter kan bijvoorbeeld besluiten dat iemand verplicht medicatie moet innemen en zorg in huis moet ontvangen. Ook al ziet diegene er zelf het nut niet van in.
De instelling voor geestelijke gezondheidszorg (ggz) informeert de persoon over deze beslissing van de rechter. Ook wanneer een bestaande zorgmachtiging verlengd wordt, informeert de ggz- instelling de persoon hierover.
Officier van justitie & geneesheer directeur
De officier van justitie beslist of een aanvraagprocedure voor een zorgmachtiging moet worden gestart. Daarvoor bereidt hij samen met een geneesheer-directeur de aanvraag voor. De officier van justitie verstrekt ook de persoonsgegevens aan de rechter, zodat die een advocaat kan toewijzen. De geneesheer directeur informeert de persoon over het verdere verloop en over de mogelijkheid hulp te vragen van een patiënt vertrouwenspersoon.
Advocaat
De rechter wijst een advocaat toe aan de persoon, voor wie een zorgmachtiging wordt aangevraagd. De advocaat staat de persoon bij en ziet er op toe dat de wensen en/of voorkeuren van de persoon worden gevolgd. Hierover is ook contact met de patiënt vertrouwenspersoon.
Patiënten vertrouwenspersoon
In een situatie waar verplichte zorg wordt ingezet, heeft de persoon recht op de hulp van een patiënt vertrouwenspersoon (pvp). Dit is geen zorginstelling, maar een onafhankelijke stichting. De hulp van de pvp is gratis. De pvp gaat uit van de belangen en wensen van de persoon en doet niks zonder zijn of haar toestemming. Bij een pvp kan je terecht met vragen en klachten over de zorgverlening. Bijvoorbeeld over de behandeling of over het proces van het inzetten van de zorg.
Wilt u weten wat een pvp voor u kan doen? Bekijk dan het filmpje op dewebsite van stichting PVP
U kunt ook contact opnemen met Stichting PVP via telefoonnummer: 0900-4448888 of door te mailen naar helpdesk@pvp.nl
Speciale plaats familie en naasten
Binnen de Wvggz heeft een groep mensen die dicht bij de persoon staan een speciale plaats. Het gaat om:
- de vertegenwoordiger
- de man, vrouw of geregistreerd partner
- degene waarmee een samenlevingscontract is
- de ouder of voogd
- iemand anders in de omgeving die een belangrijke rol speelt in de zorg
Deze mensen worden in de wet essentiële naasten genoemd.
Als een essentiële naaste de melding heeft gedaan, wordt hij of zij door de GGD op de hoogte gehouden over het besluit om wel of geen zorgmachtiging aan te vragen. Is diegene het niet eens met het besluit van de GGD om géén zorgmachtiging aan te vragen? Dan kan hij of zij de GGD vragen om toch de aanvraag in te dienen bij de officier van justitie.
